De Lek vormt tot ten westen van Culemborg de provinciegrens tussen Utrecht en Gelderland, doorkruist bij Vianen Utrechts gebied, vormt dan tot bij Willige-Langerak de Utrechts-Zuid-Hollandse grens, en loopt ten slotte geheel over Zuid-Hollands grondgebied.
Aan de Lek liggen geen grote steden, maar wel een aantal al dan niet historische plaatsen: achtereenvolgens Wijk bij Duurstede, Beusichem, Culemborg, Vianen, Nieuwegein, Ameide, Lexmond, Lopik, Nieuwpoort Groot-Ammers en Schoonhoven. Bij de monding zijn: Lekkerkerk, Krimpen aan de Lek en Kinderdijk grotere plaatsen. De grootste plaats aan de Lek is echter Nieuwegein, waarvan het moderne centrum weliswaar niet aan de rivier ligt, maar de historische kern Vreeswijk wel.
De Lek staat onder meer via het Amsterdam-Rijnkanaal, Lekkanaal en Merwedekanaal in verbinding met andere waterwegen. Het Amsterdam-Rijnkanaal kruist de Lek bij Wijk bij Duurstede en het Merwedekanaal bij Vianen. Een verouderde waterverbinding is de Vlist die vanaf Schoonhoven vroeger een verbinding met de Hollandse IJssel vormde.
Bij Hagestein bevindt zich een groot stuwcomplex.
Bruggen over de Lek zijn: de Jan Blankenbrug in de A2 en de afgesloten oude Lekbrug ten westen van Vianen en de Hagesteinsebrug in de A27 ten oosten van Vianen. Stroomopwaarts ligt bij Culemborg de Kuilenburgse spoorbrug. Verder kan de rivier via pontveren worden overgestoken bij Krimpen aan de Lek, Bergambacht, Schoonhoven, Ameide, Vreeswijk, Culemborg, Beusichem en Wijk bij Duurstede.
De Lek doorsnijdt de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Ter bewaking van toegang tot Holland zijn twee grote forten gebouwd. Dit zijn Fort Honswijk en Fort Everdingen.